Το άσθμα, η πιο συχνή χρόνια πάθηση της παιδικής ηλικίας είναι μία φλεγμονώδης πάθηση των βρόγχων (δηλαδή των σωλήνων που μεταφέρουν τον αέρα στις κυψελίδες των πνευμόνων), που σχετίζεται με διάχυτη και ποικίλου βαθμού στένωση, με αποτέλεσμα ο αέρας να εισέρχεται και να εξέρχεται πιο δύσκολα.
Η στένωση των βρόγχων οφείλεται σε οίδημα, κολλώδη βλέννα και σύσπαση των λείων μυϊκών ινών που βρίσκονται στο τοίχωμά τους. Η στένωση αυτή υποχωρεί είτε αυτόματα είτε μετά από φαρμακευτική αγωγή.
Στους ασθενείς με άσθμα οι βρόγχοι έχουν χαρακτηριστικό την υπερβολική αντίδραση δηλαδή την υπεραντιδραστικότητα σε μια ποικιλία από περιβαλλοντικά ερεθίσματα όπως εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, χημικές ουσίες, κρύος αέρας, κ.λπ. Όταν αυτά έρθουν σε επαφή με τους βρόγχους προκαλείται βρογχόσπασμος και στένωση.
Τα συνηθισμένα συμπτώματα του παιδικού άσθματος είναι:
- συχνός διαλείπων βήχας,
- συριγμός, δηλαδή ήχος γνωστός συνήθως σαν «γατάκια ή βράσιμο» που παράγεται κατά την εκπνοή,
- δύσπνοια και
- σφίξιμο ή πόνος στο στήθος.
Επιπλέον πιθανά συμπτώματα του άσθματος στα παιδιά είναι:
- η δυσκολία στον ύπνο λόγω βήχα,
- τα παρατεταμένα επεισόδια βρογχίτιδας ή η αργή ανάρρωση από ιώσεις αναπνευστικού, και
- η δύσπνοια ή η εύκολη κόπωση στην άθληση.
Τα παιδιά με άσθμα λαχανιάζουν πολύ γρηγορότερα από τους συνομηλίκους τους, αργούν να συνέλθουν με τη διακοπή της άσκησης, έχουν αυξημένο το αίσθημα κόπωσης και σχεδόν όλα τα «κρυολογήματα» έπειτα από λίγο κατεβαίνουν προς το στήθος.
Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι τα συμπτώματα του παιδικού άσθματος παρουσιάζουν τεράστια ποικιλία και διακυμάνσεις μεταξύ των ασθενών και στον ίδιο τον ασθενή στην πορεία του χρόνου, από ήπια και ανεπαίσθητα μέχρι πολύ σοβαρά και επίμονα.