Ο τύπος 1 διαβήτη (παλαιότερα γνωστός ως ινσουλινοεξαρτώμενος ή νεανικός διαβήτης) είναι συνέπεια αυτοάνοσης καταστροφής των ινσουλινοπαραγωγών β-κυττάρων του παγκρέατος, η οποία οδηγεί σε ανεπάρκεια ινσουλίνης και αύξηση της γλυκόζης στο αίμα και τα ούρα. Κλασικά συμπτώματα της νόσου του διαβήτη τύπου 1 είναι η πολυουρία, η πολυδιψία κι η απώλεια βάρους.
Η αιτιολογία του τύπου 1 διαβήτη παραμένει αδιευκρίνιστη, ενώ παγκοσμίως η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται διαρκώς. Η ισόβια χορήγηση ινσουλίνης είναι απαραίτητη για την επιβίωση, ενώ η καλή ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα θα προλάβει σοβαρές επιπλοκές, όπως νευροπάθεια και καρδιαγγειακές βλάβες.
Πρόσφατες στατιστικές μελέτες στη χώρα μας έχουν δείξει ότι ο τύπος 1 διαβήτη εμφανίζεται σε περίπου 10 ανά 100.000 παιδιά κάθε χρόνο. Η συχνότητά, δηλαδή, του διαβήτη τύπου 1, στην Αθήνα, είναι 60-65 νέες περιπτώσεις κάθε χρόνο. Εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί η αύξηση των νέων περιπτώσεων ιδιαίτερα στα τρία πρώτα χρόνια ζωής.
Παράλληλα με την κλασική μορφή του τύπου 1 διαβήτη, υφίστανται σπάνιες μορφές διαβήτη που χρήζουν εξειδικευμένου διαγνωστικού ελέγχου και διαφορετικής θεραπευτικής αντιμετώπισης, π.χ. υπογλυκαιμικών δισκίων αντί ενέσεων ινσουλίνης, όπως ο MODY, ο νεογνικός διαβήτης, το σύνδρομο Wolfram κλπ.