Με τον όρο ατελεκτασία εννοείται η ατελής έκπτυξη του πνεύμονα με επακόλουθο τη μερική ή πλήρη απώλεια του όγκου του. Σε κλινικό επίπεδο αφορά σε σύμπτυξη των τοιχωμάτων ικανού αριθμού κυψελίδων, ώστε να είναι ορατή στην απλή ακτινογραφία θώρακος.
Αποτελεί συχνό εύρημα στην ακτινογραφία θώρακος των παιδιών, περισσότερο των μικρών, λόγω των ανατομικών τους ιδιαιτεροτήτων. Σχεδόν πάντα είναι δευτεροπαθής. Η ορθή και έγκαιρη αναγνώριση του απεικονιστικού ευρήματος μπορεί να είναι ουσιαστικής σημασίας όχι μόνο στην κατανόηση του κλινικού προβλήματος αλλά και στη διαχείρισή του, αφού η ίδια η ατελεκτασία το συντηρεί με τη μορφή του φαύλου κύκλου.
Το σύνδρομο μέσου λοβού αποτελεί ιδιαίτερη οντότητα που εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και σε ασθενείς με άσθμα. Αφορά στην επίμονη ή υποτροπιάζουσα πυκνοατελεκτασία του (δεξιού) μέσου λοβού.
Η ατελεκτασία πνευμονικού τμήματος, μικρότερης ή μεγαλύτερης έκτασης εκδηλώνεται με συνήθη αναπνευστικά συμπτώματα, όπως χρόνιος ή υποτροπιάζων υγρός βήχας, απόχρεμψη πτυέλων και επίμονος ή υποτροπιάζων συριγμός.
Πολύ συχνή αιτία που οδηγεί σε ατελεκτασία είναι η ενσφήνωση βλέννας σε κεντρικό βρόγχο. Πέραν των άλλων, εμποδίζει την παροχέτευση των εκκρίσεων από περιφερικότερες περιοχές και ευνοεί την ανάπτυξη λοίμωξης τοπικά. Η βρογχοσκόπηση με εύκαμπτο παρέχει τη δυνατότητα ορθής διάγνωσης, αλλά και αναρρόφησης και έκπλυσης.
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Σημαντική θέση κατέχει η χορήγηση αντιβιοτικών και η φυσικοθεραπεία. Συχνά η βρογχοσκόπηση με εύκαμπτο είναι απαραίτητη όχι μόνο για λόγους διαγνωστικούς αλλά και θεραπευτικούς.